Gedurende enkele jaren waren het goede buren, die voldoende raakvlakken vonden om samen een betaalbare fotosynthesesensor te ontwikkelen. Op een gegeven moment verhuisden Sendot en Plant Lighting beide naar ruimere bedrijfspanden.. De (iets) grotere afstand staat de samenwerking niet in de weg. “Sendot heeft zeer goede techneuten die nodig zijn om sensoren te ontwikkelen, wij weten heel veel van planten”, zegt directeur Sander Hogewoning. “Door waar het van pas komt samen te werken, komen we allebei verder.”
Handzaam en betaalbaar
Vanuit het nieuwe pand, dat naast kantoorruimte plaats biedt aan een ruim lab met meerdere klimaatcellen, kijkt Hogewoning met plezier terug op het ontwikkelingstraject van Sendot’s fotosynthese-efficiëntie sensor. Een multidisciplinair team met specialisten van beide bedrijven was er vele maanden mee zoet.
“Wij beschikten al langer over geavanceerde fotosynthese-meetapparatuur, maar zo’n apparaat is veel te complex en te duur voor flexibel gebruik in de tuinbouwpraktijk”, licht de plantkundige toe. “Sendot wilde graag een handzame, betaalbare versie ontwikkelen waarmee telers ook zelf aan de slag kunnen. Een ontwikkeling startend vanuit hun bestaande technologie om chlorofyl fluorescentie te meten. Voor ons zou een handzame fotosynthese sensor eveneens handig zijn, want er is veel vraag naar flexibele onderzoekscapaciteit op locatie.” Een ontwikkelproject was geboren
Efficiënter belichten en CO2 doseren
De ontwikkelde fotosynthese-efficiëntie sensor werd onder andere getest in Phalaenopsis. Orchideeën slaan ’s nachts (donkere periode) CO2 op, om het de volgende dag (lichte periode) te verbruiken tijdens de fotosynthese. Het kritieke moment op de dag, wanneer vrijwel alle opgeslagen CO2 is verbruikt, is met een fotosynthese-efficiëntie sensor eenvoudig vast te stellen. De efficiëntie waarmee het licht benut wordt voor de ETR neemt dan namelijk snel af.
“Het werkt omgekeerd als bij de meeste andere planten, die overdag CO2 opnemen en het direct omzetten in assimilaten”, aldus Hogewoning. “Wat de ETR-meting voor phalaenopsistelers interessant maakt, is dat ze daarmee hun belichting en CO2-dosering kunnen optimaliseren. Voluit belichten bij Phalaenopsis heeft immers geen zin wanneer de plant geen CO2 meer in voorraad heeft. En hoge intensiteiten daglicht kunnen de plant dan eerder schaden. Zodra de lichtbenutting in de plant afneemt, is het dus beter om de belichting terug te schakelen of uit te zetten. Het bespaart bovendien kosten.”
Van lab naar praktijk
Prototypen van het nieuwe meetinstrument werden in het lab van Plant Lighting getest en konden al vlot de overstap maken naar de praktijk. “De techniek bleek in onze klimaatcellen prima te werken”, aldus Hogewoning. “Dat hebben we met onze eigen, dure apparatuur kritisch getoetst en vastgesteld. Ik heb begrepen dat een aantal orchideeënbedrijven er al mee werkt en dat is fijn om te horen. Wij hebben daar echter geen commercieel belang bij. Het was leuk om mee te helpen bij de ontwikkeling, maar het is en blijft een product van Sendot.”
In het najaar van 2020 gaat Plant Lighting de Sendot diverse Fotosynthese-effiicientie sensoren gebruiken in een proef met belichte aubergines bij het Delphy Improvement Center in Bleiswijk. “Om inzicht te krijgen in een aantal nog onverklaarde stressreacties moeten we inzoomen op de fotosynthese”, licht de plantfysioloog toe.
Voor velen bereikbaar
Hij is ook van plan gebruik te maken van andere sensoren, zoals de zuurstofsensor voor het wortelmilieu. “Wij hebben er nog niet eerder mee gewerkt, maar het is een nuttig controle-instrument om onderzoeks- en groeiparameters constant te kunnen houden, tijdens onderzoek moet je immers kunnen garanderen dat de andere omstandigheden ook gecontroleerd worden. Telers zullen het vooral gebruiken om de watergift te optimaliseren.”
Hogewoning signaleert dat sensoren steeds breder en intensiever toepassing vinden de hightech glastuinbouw. “Een voorspelbare en betrouwbare productie wordt vooral in de voedingstuinbouw steeds belangrijker. In de sierteelt krijgt men overigens ook meer oog voor de toegevoegde waarde van sensoren. Sendot is in dat verband een zeer interessante partij. Niet alleen vanwege de technologische innovatie, maar ook omdat dit bedrijf ze voor velen bereikbaar maakt.”
Altijd en overal inzicht
De onderzoeker zegt het Senbox dataplatform van Sendot ook een prachtige innovatie te vinden, waar hij in zijn nieuwe vestiging dankbaar gebruik van maakt. “Je kunt er meerdere sensoren op aansluiten en wij gebruiken er nogal wat. Met 48 onderzoekscompartimenten in meerdere klimaatkamers is er sprake van druk dataverkeer. Wij hebben negen Senboxen in gebruik, waarmee we alle gegevens overal en onafhankelijk van elkaar kunnen uitlezen. Zo weten we ondanks alle drukte toch het overzicht te bewaren.”
